Zorlu üniversite sürecinde doğru bölümü seçmek bir strateji gerektiriyor. Tüm bir iş hayatını şekillendiren bu seçim için öncelikle sıkı bir araştırma yapmak önemli.
Türkiye’de üniversite sınavında yer alan dört puan türünden biri de sözel (SÖZ) puan türü olarak adlandırılıyor. Türkçe, edebiyat, tarih ve coğrafya gibi derslerde güçlü olan öğrenciler için geniş bir bölüm ve meslek seçeneği sunan bu puan türü ile tercih edilen bölümler, genellikle iletişim, sanat, eğitim ve sosyal bilimler alanlarında yoğunlaşıyor.
Sözel puan türü, TYT’de Türkçe ve Sosyal Bilgiler testlerinden, AYT’de ise Edebiyat–Sosyal Bilimler-1 ve Sosyal Bilimler-2 testlerinden alınan netler üzerinden hesaplanıyor. Bu yazıda “Sözel puanla hangi bölümler tercih edilebilir?”, “Bu bölümlerden mezun olanlar hangi meslekleri yapabilir?” sorularının yanıtlarını bulacak ve geleceğin sözel temelli mesleklerini öğreneceksiniz.
Sözel Puan Türü Nedir?
Sözel puan türü, sözel derslerin yoğun ağırlıkta olduğu alanlara yönelik puanlama sistemidir.
TYT Aşaması: Türkçe (%33), Matematik (%33), Fen Bilimleri (%17), Sosyal Bilgiler (%17)
AYT Aşaması: Edebiyat–Sosyal Bilimler-1 (%50), Sosyal Bilimler-2 (%50)
Bu bölüm seçildiğinde iletişim, sanat ve sosyal bilimlerde geniş kariyer fırsatları yakalanabilir. Ayrıca yaratıcı alanlara yönelme imkanı da sunan bu puan türüyle akademik kariyer ve öğretmenlik seçenekleri yer alıyor.
Ancak elbette bu bölümde sayısal alanlara geçiş imkanı sınırlı ve bununla birlikte bazı mesleklerde iş bulma rekabeti de oldukça yüksek.
Sözel Puanla Tercih Edilebilecek Bölümler Listesi
Türkiye’de sözel puan türüyle tercih edilebilecek başlıca bölümler:
1.Türk Dili ve Edebiyatı – Dil, edebiyat ve kültür alanında uzmanlaşma
2.Tarih – Tarihi olaylar, kültürler ve medeniyetler üzerine çalışma
3.Coğrafya – Fiziki ve beşeri coğrafya bilgisi ile planlama ve analiz
4.Radyo, Televizyon ve Sinema – Medya ve film yapımında görev alma
5.Gazetecilik – Haber üretimi, medya analizi ve iletişim
6.Halkla İlişkiler ve Tanıtım – Kurum ve marka iletişimi yönetimi
7.İletişim ve Medya – Dijital medya, sosyal medya yönetimi
8.Reklamcılık – Marka iletişimi, kreatif kampanya geliştirme
9.Sanat Tarihi – Kültürel miras ve sanat eserleri üzerine uzmanlık
10.Arkeoloji – Tarihi kazılar ve bilimsel araştırmalar
11.Sosyal Bilgiler Öğretmenliği – Ortaokul düzeyinde öğretmenlik
12.Okul Öncesi Öğretmenliği – Erken çocukluk eğitimi
13.Özel Eğitim Öğretmenliği – Engelli bireylerin eğitimi
14.Grafik Tasarım – Görsel iletişim ve tasarım projeleri
15.Fotoğraf ve Video – Görsel prodüksiyon ve sanat
Popüler Sözel Bölümlerinin Detaylı Tanıtımı
Türk Dili ve Edebiyatı
Amacı: Dilin yapısını, edebiyat tarihini ve eserlerini incelemek
Dersler: Eski Türk edebiyatı, yeni Türk edebiyatı, dilbilim
Kariyer: Öğretmenlik, editörlük, akademisyenlik
İş Fırsatları: Okullar, yayınevleri, medya kurumları
Tarih
Amacı: Geçmiş medeniyetleri, olayları ve kültürleri araştırmak
Dersler: Osmanlı tarihi, dünya tarihi, arkeoloji
Kariyer: Araştırmacı, öğretmen, müze uzmanı
İş Fırsatları: Üniversiteler, müzeler, kültürel kuruluşlar
Radyo, Televizyon ve Sinema
Amacı: Görsel-işitsel içerik üretmek
Dersler: Senaryo yazımı, kamera teknikleri, film kuramı
Kariyer: Yönetmen, yapımcı, görüntü yönetmeni
İş Fırsatları: TV kanalları, prodüksiyon şirketleri, dijital platformlar
Halkla İlişkiler ve Tanıtım
Amacı: Marka ve kurumların imajını yönetmek
Dersler: Kurumsal iletişim, pazarlama, medya planlama
Kariyer: PR uzmanı, kurumsal iletişim yöneticisi
İş Fırsatları: Ajanslar, şirketler, kamu kurumları
Okul Öncesi Öğretmenliği
Amacı: 3-6 yaş arası çocukların eğitimi
Dersler: Çocuk gelişimi, oyun temelli öğrenme, drama
Kariyer: Öğretmen, eğitim programı geliştirici
İş Fırsatları: Anaokulları, kreşler, özel eğitim kurumları
Sözel Bölüm Tercihi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
•İş hayatındaki hedeflerinizi netleştirin.
•İlgi alanınıza uygun bölümleri seçin (sanat, medya, öğretmenlik vb.).
•Bölümün iş imkânlarını araştırın.
•Üniversitenin akademik kadrosu ve imkânlarını inceleyin.
•Uygulama ve staj olanakları sunan bölümleri tercih edin.
•Mezunların deneyimlerini dinleyin.
Sözel Bölümler ve Meslek Seçiminde Puan Gerçeği
Taban puanlar ve başarı sıralamaları her yıl değişiklik gösterir. Bu nedenle yalnızca geçmiş yıl verilerine değil, kendi deneme sınavı performansınıza da odaklanmalısınız. Unutmamak gerekiyor ki; bazı orta sıralama bölümler, güçlü staj imkanları sayesinde daha iyi kariyer fırsatları sunabilir.
Geleceğin Meslekleri ve Sözel Bölümler
•Dijital İçerik Üreticiliği – Medya ve iletişim mezunları
•Kültürel Miras Yönetimi – Sanat tarihi, arkeoloji mezunları
•Eğitim Teknolojileri – Öğretmenlik ve pedagojik formasyon alanlar
•Reklam ve Marka Yönetimi – Reklamcılık, halkla ilişkiler mezunları
•Turizm ve Kültürel Organizasyonlar – Tarih, coğrafya, rehberlik bölümleri
Sözel Puanla Kariyer Planlama İpuçları
Sözel puan türü, iletişim, sanat, kültür ve eğitim alanlarında geniş fırsatlar sunan bir alan. Tercih döneminde ilgi alanlarınıza, yeteneklerinize ve geleceğin meslek trendlerine uygun seçimler yapmanız, iş hayatınızın sağlam temeller üzerine kurulmasını sağlar.
Bu nedenle erken dönemde staj deneyimleri edinin, portföy oluşturun ve sektördeki gelişmeleri mutlaka yakından takip edin.
Daha fazla detay için Üniversite Tercih Rehberi yazımızı da inceleyebilirsiniz.
